Wat aten mijn opa en oma eigenlijk?, vraagt Lodewijk Dros zich af.
Onder de talloze gerechten en drankjes die op de eilanden als authentiek worden aangeprezen, vindt hij nauwelijks iets terug van wat zijn Texelse grootouders op tafel zetten. De eilanders zijn gemoderniseerd door de maalstroom van het toerisme; hun culinaire cultuur is weggevaagd.
Via kinderboeken, familieoverlevering en talloze bronnen van Wieringen tot aan Fanø (Denemarken) ontdekt Dros de vergeten en verguisde keuken van het Waddengebied. Met kookspecialist Annette van Ruitenburg schetst hij het typische soul food van de eilanden. Dat verdient een nieuwe naam: Wads.
Waarom aten eilanders nauwelijks mosselen maar volop zakmeel, waar komt de Farizeeër vandaan, wat is de mysterieuze blauwe koek en waarom kon je als walvisvaarder maar beter geen ijsbeer eten?
Een vermakelijke duik in de geschiedenis leert dat snert de favoriete Terschellinger hap van prins Hendrik was, dat Troje nooit ontdekt zou zijn zonder de lammetjespap van de Texelse Marietje, dat het geheim van Amelandse blauwe koek op zolder ligt, dat Schiermonnikoog Frau Antjes van de vis kende en Vlieland kissebillen, en dat Duitse, Deense en Nederlandse waddeneilanders dol waren op ‘zakkoek’.
En passant levert ‘Lekker Wads‘ verrassende inkijkjes in de erotiek van duinen en dominees, in de overdaad en armoe van boeren, vissers en jutters en in de lekkernijen van prinsen, kinderen en een revolutionair.
In ‘Lekkers Wads’ dissen Dros en Van Ruitenburg oude, vaak vergeten verhalen en recepten op en voegen daarop geënte duurzame gerechten aan toe.
Lekker Wads
Lodewijk Dros (Texel, 1964) studeerde theologie en werkt sinds 2000 bij dagblad Trouw. In 2019 verscheen ‘Eiland in de nevel’. Romantische omzwervingen van Pieter Kikkert, de eerste wandelaar op Texel in 1791′. NRC: ‘een heerlijk boek’.
Annette van Ruitenburg (Delft, 1961) is mediator en promotor voor producten uit het Waddengebied en woont op Texel. Ze schreef onder meer ‘Smaak van de Wadden’. Haar ‘Liever Lokaal’ uit 2015 (met foto’s van Ruth de Ruwe) won dat jaar de Gouden Kookboekverkiezing.
Ruth de Ruwe verzorgt de fotografie van ‘Lekker Wads’ .
Het werd tijd, zei dr. Meindert Schroor van de Waddenacademie. Bij alle aandacht voor historie, ecologie en economie waren onderzoekers er nog niet toe gekomen om een belangrijk deel van de cultuur in beeld te brengen: het eten en drinken. Dat aspect is ronduit verwaarloosd. Daarom ondersteunt de Waddenacademie de uitgave van ‘Lekker Wads!’ met wetenschappelijke advies.