Doe mee aan de jan-in-de-zak-wedstrijd!

Jan-in-de-zak kookwedstrijd zet een bijzonder, halfvergeten gerecht uit de Texelse eetcultuur weer op tafel.

Wie maakt ‘m zodat ie smaakt als vroeger? Wie verzint een nieuw recept?

Op zaterdag 8 februari organiseren we de Texelse jan-in-de-zak-kookwedstrijd. Die is onderdeel van de Texelse Cultuurnacht 2020 in Oosterend.

Met deze wedstrijd brengen we een belangrijk deel van de Texelse cultuur tot leven: de eetbare cultuur.

Wat is jan-in-de-zak eigenlijk? Het is een van de namen van een meelgerecht dat tot in de jaren zestig veel werd gegeten. Het heette ook wel zakkoek, boffer(t), ketelkoek, blinde dirk, poting, sakmeel, klont, trommelkoek en broeder. Steeds gaat het om (bijna) hetzelfde gerecht. De één kookte het in een kussen­sloop (de zak), de ander stoomde het of gaarde het au bain marie in een tulbandvorm. Het werd tussen de middag gegeten als hoofdgerecht of als toetje. Op Texel smulden ze ervan.

De recepten ervoor liepen uiteen. In tijden van armoe was jan-in-de-zak heel sober, met boek­weitmeel, water, gist en een ei. Hadden ze meer te besteden, of was er een feest, dan stopten Texelaars allerlei lekkers in het be­slag en kwam er iets uitbundigs op tafel.

Ook elders stond jan-in-ze-zak op het menu, zoals aan boord van walvisvaarders en schepen op weg naar ‘ons Indië’. Te land en ter zee: het was iets verrukkelijks. Dat vond ook Dirk Daalder, de schrijver van de Oosterender roman ‘Fijn en grof’. Het was z’n favoriete kostje, zijn moeder kookte de broeder “in een ketel; er zitten krenten in en rozijnen en sukade en je eet hem met gesmolten boter en een dikke laag suiker.”
Ook Piet Bakker, auteur van ‘Ciske de Rat’, schreef er smakelijk over – hij was een halve Texelaar. Bakker beklaagde zich erover dat ‘die waive van tegenswoordig’ geen zakkoek meer konden maken.

We gaan tijdens de wedstrijd bewijzen dat vrouwen én mannen dat tegenwoordig wél kunnen.

Maar hoe smaakte jan-in-de-zak?

Onder het motto Heel Texel bakt heel Texels kunt u een oud (familie)recept opzoeken en zelf een jan-in-de-zak maken (of broeder, zakkoek etc.).
Ook kunt u een eigen recept bedenken dat past bij de smaak van 2020, met verrassende ingrediënten.

Deskundige juryleden beoordelen de inzendingen.
Wie vormen de jury? In de eerste plaats Texelaars op leeftijd – onder wie bewoners van De Gollards, zoals Gerrit Hoogerheide (100), de oudste Texelaar. Verder: burgemeester Michiel Uitdehaag, de Oosterendse zakkoekkenner Jan Brouwer Pzn en kookdeskundige Annette van Ruitenburg uit De Waal.

Samen beantwoorden ze drie vragen:

Welke jan-in-de-zak smaakt echt als vroeger?

Wat is de beste jan-in-de-zak nieuwe stijl?

En welke jan-in-de-zak is nu het lekkerst?

Het recept van de winnende inzending maakt kans om opgenomen te worden in een boek over de Texelse keuken, dat Lodewijk Dros en Annette Ruitenburg in de herfst van 2020 uitbrengen.

Hoe doet u mee?

De wedstrijd staat open voor alle liefhebbers van de Texelse keuken, jong en oud. Kook, stoom, bak of gaar uw eigen jan-in-de-zak en lever die in bij de jury op 8 februari.
Dat kan ’s morgens in Oosterend en ’s middags in Den Burg.
Oosterend: tussen  11.30 – 12 uur in ‘De Parel’, Oesterstraat 11
Den Burg: tussen 13.30 – 15 uur in Verzorgingshuis Gollards, De Zes 12

Vergeet niet er een briefje bij te doen met daarop:
* wie is de maker (naam plus telefoonnummer)?
* wat zit erin en hoe maakt u het klaar?
* waar hebt u het recept vandaan?

Op zaterdagavond 8 februari vanaf 19.00 uur vertelt Lodewijk Dros in Oosterend (De Parel, Oesterstraat 11) meer over de bijzondere, maar bijna vergeten jan-in-de-zak en mogen bezoekers ervan proeven. Daarna maakt burge­mees­ter Uitdehaag namens de jury de uitslag bekend van de jan-in-de-zak-wedstrijd 2020.

Meer weten? Annette van Ruitenburg, 0625081083